Xuất Nhập Khẩu Việt Nam 2024: Phục Hồi Ấn Tượng, Củng Cố Vị Thế Trên Trường Quốc Tế

Năm 2024, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu hàng hóa của Việt Nam đạt 786,3 tỷ USD, tăng 15,5% so với năm trước. Trong đó, xuất khẩu đạt 405,5 tỷ USD (tăng 14,3%) và nhập khẩu đạt 380,8 tỷ USD (tăng 16,7%), đưa cán cân thương mại tiếp tục xuất siêu 24,7 tỷ USD – đánh dấu năm thứ 9 liên tiếp duy trì xuất siêu. Báo cáo Xuất nhập khẩu Việt Nam 2024 cho thấy không chỉ sự phục hồi mạnh mẽ của ngoại thương, mà còn là bước tiến về chất lượng, cơ cấu và năng lực cạnh tranh của hàng hóa Việt Nam trên trường quốc tế.

Kinh tế thế giới nhiều biến động – Việt Nam vẫn vững vàng

Năm 2024 tiếp tục là một năm thế giới đối mặt với nhiều bất ổn: từ xung đột địa chính trị tại châu Âu và Trung Đông, biến động giá nhiên liệu, đến các chính sách thắt chặt tiền tệ tại nhiều nền kinh tế lớn. Những yếu tố này tạo áp lực đáng kể lên thương mại toàn cầu.

Tuy nhiên, Việt Nam đã cho thấy khả năng thích ứng linh hoạt. Thông qua chính sách điều hành vĩ mô ổn định, đẩy mạnh hội nhập quốc tế và tận dụng hiệu quả các Hiệp định thương mại tự do (FTA), nền kinh tế Việt Nam vẫn duy trì được đà phục hồi tích cực và bền vững.

Xuất khẩu tăng tốc – Xuất siêu tiếp tục được duy trì

Hoạt động xuất khẩu đã có một năm khởi sắc rõ rệt. Các thị trường truyền thống như Hoa Kỳ, EU, ASEAN tiếp tục giữ vai trò quan trọng, trong khi nhiều thị trường mới nổi như Trung Đông, châu Phi và châu Mỹ Latinh đang mở ra những cơ hội đáng kể cho doanh nghiệp Việt Nam.

Việc duy trì trạng thái xuất siêu liên tục trong nhiều năm là minh chứng rõ ràng cho năng lực sản xuất, chất lượng sản phẩm và năng lực cạnh tranh ngày càng cao của hàng hóa Việt Nam trên thị trường quốc tế.

Ngành hàng chủ lực đồng loạt khởi sắc

Năm 2024, các ngành hàng chủ lực đều ghi nhận những kết quả tích cực, cả về sản lượng lẫn giá trị xuất khẩu. Gạo, cà phê, hạt điều, thủy sản, rau quả… không chỉ tăng trưởng về kim ngạch mà còn mở rộng thị trường, đa dạng hóa chủng loại và nâng cao chất lượng.

Đặc biệt, nhiều sản phẩm nông sản đã ghi nhận mức giá xuất khẩu cao kỷ lục. Điều này có được là nhờ vào việc các doanh nghiệp đã tích cực đổi mới công nghệ, đầu tư vào tiêu chuẩn an toàn thực phẩm, và ứng dụng truy xuất nguồn gốc – một yêu cầu ngày càng bắt buộc từ thị trường nhập khẩu.

Doanh nghiệp nội địa – động lực mới cho xuất khẩu

Một trong những điểm nổi bật trong năm 2024 là sự bứt phá rõ rệt của khối doanh nghiệp trong nước. Không chỉ các tập đoàn lớn mà ngay cả các doanh nghiệp nhỏ và vừa cũng ghi nhận mức tăng trưởng ấn tượng trong hoạt động xuất khẩu. Sự chủ động trong tìm kiếm thị trường, đổi mới sản phẩm và đầu tư vào chuyển đổi số đã giúp nhiều doanh nghiệp nội địa khẳng định vị thế, cạnh tranh ngang tầm với khối doanh nghiệp FDI.

Đây là một tín hiệu đáng mừng cho thấy nội lực kinh tế Việt Nam đang từng bước lớn mạnh, đóng góp thiết thực vào sự tăng trưởng bền vững của đất nước.

Nhiều thách thức phía trước cần chủ động ứng phó

Dù đạt được nhiều kết quả tích cực, hoạt động xuất nhập khẩu Việt Nam vẫn đang đối mặt với những thách thức lớn. Cơ sở hạ tầng logistics chưa đồng bộ, chi phí vận chuyển còn cao, cùng với những yêu cầu ngày càng khắt khe từ các thị trường nhập khẩu như sản xuất xanh, phát thải thấp, truy xuất nguồn gốc… đang tạo áp lực lớn lên doanh nghiệp.

Ngoài ra, sự phụ thuộc vào một số thị trường lớn cũng khiến xuất khẩu Việt Nam dễ bị ảnh hưởng khi các thị trường này thay đổi chính sách. Vì vậy, việc đa dạng hóa thị trường, mặt hàng và kênh xuất khẩu là chiến lược cấp thiết trong thời gian tới.

Hướng đi cho tương lai: Hội nhập sâu rộng – Phát triển bền vững

Với những nền tảng đã được xây dựng, cộng đồng doanh nghiệp và cơ quan quản lý nhà nước cần tiếp tục tận dụng các FTA thế hệ mới, tăng tốc chuyển đổi số, hiện đại hóa chuỗi cung ứng và đẩy mạnh các tiêu chuẩn phát triển bền vững.

Chiến lược “xanh hóa thương mại”, kết hợp cùng năng lực nội tại ngày càng lớn mạnh sẽ là chìa khóa giúp Việt Nam duy trì đà tăng trưởng, mở rộng ảnh hưởng trong chuỗi cung ứng toàn cầu, và khẳng định vị thế của một nền kinh tế xuất khẩu hiện đại, hiệu quả và bền vững.

Nguồn: Báo cáo Xuất Nhập khẩu Việt Nam 2024